دانلود جزوه | دانلود جزوه
جزوه حقوق جزای اختصاصی ۱ جرایم علیه اشخاص دکتر میرمحمد صادقی با فرمت pdf در ۳۶ صفحه
بخشی از متن فایل
1 .جنایات عمدي:
• ماده 206 و 271 ق.م.ا در سه بند از عمدي بودن فعل مرتکب سخن گفته اسـت کـه منظـور همـان عنصـر
روانی مرتکب می باشد.
• همانطور که در عنصر مادي بیان گردید مواد فوق در مقام بیان عنصر روانی است نه بیان عنصر مادي.
• براي عمدي محسوب شدن جنایت باید وجود یکی از موارد زیر محرز گردد:
• بند (الف) وجود قصد نتیجه ي خاص در جانی = قصد مستقیم
• بند (ب) کشنده بودن نوعی (نه اتفاقی) عمل مرتکب = قصد غیرمستقیم مطلق
• بند (ج) کشنده بودن نوعی فعل مرتکب نسبت به مجنی علیه با ویژگی خاص (مثل بیماري قلبی) به شـرط
آگاه بودن مرتکب به کشنده بودن آن عمل نسبت به مجنی علیه خاص = قصد غیرمستقیم تبعی
2 .جنایات شبه عمدي:
• در جنایات شبه عمدي عنصر روانی به شکل پیش گفته وجود ندارد و اینکه این جنایات «شبه عمد» نامیده
شده است به دلیل وجود عمد مرتکب در فعل، بدون وجود قصد نتیجه می باشد و مرتکب تمـام نتیجـه را از
فعل اتفاقاً (نه نوعاً) کشنده خود نخواسته بود چرا که اگر فعل نوعاً کشـنده باشـد مشـمول بنـد «ب» مـواد
فوق الذکر و بنابراین عمدي خواهد بود.
•هرگاه بر اثر بی احتیاطی یا بی مبالاتی یا عدم مهارت و عدم رعایت مقررات مربوط به امري قتل یا ضرب
یا جرح واقع شود بنحوي که اگر آن مقررات رعایت می شد حادثه اي اتفاق نمی افتاد قتل و یا ضرب و یا
جرح «در حکم شبه عمد» خواهد بود .تبصره 3 ماده 295
• منظور از «در حکم شبه عمد» جنایاتی است که ذاتاً یا عمد است یـا خطـا؛ لـیکن بـه دلایلـی مقـنن آن را
نمی تواند مطلقِ عمد به حساب آورد و حکم جنایت «شبه عمدي» را بدان بار می کند که به آن «در حکـم
شبه عمد» می گویند. (مثل تبصره 2 و 3 ماده 295؛ جهت مشاهده تفاوت هـاي مـوا رد گفتـه شـده بـه دو
تبصره مذکور مراجعه شود.)
3 .جنایات خطاء محض:
• بند «الف» ماده 295 ق.م.ا جنایت خطاي محض را بدین صورت تعریف کرده است:
• قتل یا جرح یا نقص عضو که به طور خطاي محض واقع میشود و آن در صورتی است کـه جـانی نـه قصـد
جنایت نسبت به مجنیعلیه را داشته باشد و نه قصد فعل واقع شده بر او را، ماننـد آنکـه تیـري را بـه قصـد
شکاري رها کند و به شخصی برخورد نماید.
• هرگاه کسی به قصد کشتن دیگري با زدن تیر به دست وي داشته باشد لیکن تیر با اصابت به قلب قربـانی او
را بکشد عمل مرتکب عمدي است زیرا کل اعضاي بدن در حکم واحد است و نیـز چـون قصـد قتـل وجـود
دارد. حتی اگر قصد قتل هم وجود نداشت چون عمل نوعاً کشنده است عمدي محسوب می شود.
• در مواردي نیز مقنن عمل مرتکب را «در حکم خطاي محض» محسوب کرده و مسـئولیت پرداخـت دیـه را
بر عهده عاقله قرار داده است. این موارد عبارتنداز:
• هر گاه کسی در حال خواب یا بیهوشی مرتکب قتل یا نقص عضو دیگري شود جنایت او به منزله ي
خطاي محض می باشد.( مواد 225 و 323 ق م ا)
• جنایت هاي عمدي و شبه عمدي دیوانه و نابالغ, به منزله ي خطاي محض است.تبصره 1 ماده 295
1 .در جنایات شبه عمدي مسئولیت دیه بر عهده ي خود جانی است و با فـوت او از امـوالش تأدیـه
می شود.
2 .مسئولیت جبران خسارت در جنایات خطاء محض و در حکم آن بر عهده ي عاقله است.
• اسـتثنا : 1 (دیه ي جراحت هاي کمتر از موضحه 2 (جراحت هاي وارد بـه خـود توسـط نابـالغ و 3 (جبـران
خسارت هاي مالی بر عهده ي خود مرتکب است.
3 .عاقله = بستگان ذکور نسبی پدر و مادري یـا پـدري بـه ترتیـب طبقـات ارث بـه نحـوي کـه حـین الفـوت
می توانند از ارث صاحب سهم شوند، به طور مساوي ( نه به ترتیـب طبقـات ارث) عهـده دار پرداخـت دیـه
خواهند بود.
4 .خود مرتکب جزء عاقله محسوب نمی شود و تأدیه کنندگان پس از پرداخت دیه حـق رجـوع بـه
مرتکب را نخواهند داشت.
5 .در جرائم قتل نفس یا نقص عضو اگر جرم ارتکابی عمدي باشد و مرتکب صغیر یا مجنون باشد و پس از
بلوغ یا افاقه مرتکب, مجنی علیه در اثر سرایت فوت کند مستوجب قصاص نمی باشد.(تبصره ماده 221(
6 .هر گاه کسی در حال خواب مرتکب قتل یا نقص عضو دیگري شود جنایت او به منزله ي خطاي محض
می باشد.( مواد 225 و 323 ق م ا)
7 .براي تحقق قتل عمدي, تقارن زمانی و تطابق عنصر مادي و معنوي با نتیجه ي حاصله شرط لازم می باشد.
8 .برخی مواد قانونی که در خصوص جنایات شبه عمد و درحکم شبه عمد سخن گفته است:
325 – 327 -328 – 329 – بند ب ماده 295 – تبصره 2 و 3 ماده 295 و برخی مواد دیگر.