دانلود جزوه | دانلود جزوه
جزوه درس جغرافیای سیاسی رشته جغرافیار قالب فایل pdf و در ۱۶۰ صفحه
بخشی از متن فایل
حكومتهاي سرزميني و نقشه سياسي جهان:
تعريف حكومت سرزميني:
حكومت سرزميني به ساخت قدرتي اشاره دارد كه در سرزميني معين برر مردمراني معرين تسرلط پايردار داشرته باشرد.
كاركرد اصلي حكومت از نظر داخلي، برقراري نظم و امنيت و از نظر خارجي، پاسداري از تماميرت ارضري و ترالر برراي
حفظ پيشبرد منافع يكايك شهروندان خويش است. از نيمه دوم قرن بيستم برا شرروع رونرد جهراني شردن سرازمانهاي
فراملي وآ.سه.آنه و فوق ملي وسازمان ملل متحده و سازمانهاي غير دولتري وشرركتهاي چنرد مليتريه نيرز همرراه برا
حكومتهاي سرزميني در نظام بينالملل نرش آفريني ميكنند.
با توجه به تعريف فوق ميتوان از سه ديدگاه جغرافيايي، حروقي و سياسي بررسي كرد.
بعد جغرافيايي:
از بعد جغرافيايي حكومت نهادي است سرزميني كه بدون آن حكومت وجود خرارجي نردارد و تماميرت ارضري آن يرك
مفهوم شناخته شده بينالمللي است. در واقع، سرزمين بايد با مرزهاي قرانوني و بره رسرميت شرناخته شرده بينالمللري
محدود شده باشد. تا به صورت قلمرو حكومت درآيد. قلمرو نيز شامل عرصههايي از خاك و آب و جو فرراز آنهاسرت و در
عمق نيز هر قلمرو به شكل گوه مخروطي تا مركز زمين امتداد مييابد، حكومتها بر قلمرو خود حاكميت دارند قلمررو و
حاكميت، الزم و ملزوم يكديگرند و همين امر موجب ميشود كه حكومت از ساير نهادهاي سياسي متمايز شود زيرا كشور
در واقع پهنه فيزيكي يا قلمرويي است كه حكومت با اعمال قدرت، آن را به صورت عمرودي سرازماندهي ميكنرد. مرردم
بخش ديگر بعد جغرافيايي حكومت را تشكيل ميدهند در واقع بدون وجود مردم حكومت مفهومي ندارد. اگر چه تمرامي
كشورها بر روي نرشه سياسي جهان، حكومتهاي سرزميني اند، فرط تعدادي را ممكن است بتروان بره عنروان حكومرت
ملي پذيرفت، زيرا تشكيل حكومت از سوي يك گروه هميشه بر اساس خواست و اراده ملت نيست و ممكن است از سوي
سياست بينالملل، تحميلي باشد.
2 .بعد حقوقي:
از بعد حروقي، حكومت سرزميني، آفريده قانوني است كه در يك تاريخ مشخص متولد شده بر روي نرشه سياسي ظراهر
ميشود و موجوديت آن كشور متضمن شناسايي رسمي آن به وسيله تعدادي از كشورهاي عضو سازمان ملل متحد است.
امروزه حكومتها بايد به طور مترابل موجوديت يكديگر را در نظام بينالملل به رسميت بشناسرند. بهتررين مالرال وضرعگروه طالبان در افغانستان بود كه با وجود تسخير بخش اعظم خاك اين كشور، در جامعه جهاني به عنوان يرك حكومرت
به رسميت شناخته نشد. با تولد يك كشور تمامي افرادي كه درون مرزهراي سراختگي آن زنردگي ميكننرد، هويرت آن
حكومت را به دست آورده، شناسايي بينالمللي مييابند. نكتره شرايان ذكرر ايرن اسرت كره برا تغييرر مرزهراي سياسري
بينالمللي به هر دليل مشروط بر اين كه مورد تصويب دادگاه بينالمللي دادگستري قرار گرفته باشد، افرادي كه در يرك
مكان مشخص به سر ميبرند ممكن است يك شبه يك هويت حكومتي جديد دست يابند بدون آنكه محل مسكوني خود
را تغيير داده باشند، براي مالال: در سال 1991 ميالدي قوم ميسكيتو و miskito ه كه در منطره مرزي ميان نيكاراگوئه
و هندوراس زندگي ميكردند، شب هنگام به عنوان شهروندان نيكاراگوايي به بستر رفتنرد و صربح بره عنروان شرهروندان
هندوراسي از خواب بيدار شدند زيرا دادگاه بينالمللي دادگستري در همان شب حكم انتررال سررزمين آنران را از كشرور
نيكاراگوئه به هندوراس داده بود. هر حكومت در قلمرو خرود حرق حاكميرت دارد منظرور از حاكميرت، براالترين قردرت
زورآوري است كه هيچ قدرت برتري را نميشناسد. در واقع استرالل و آزاد بودن از نظارت مستريم يك قردرت خرارجي،
ذاتي حكومت است؛ ولي در عمل به استالناهاي بسياري بر ميخوريم. تعداد كشورهايي كه به دليل كوچك بودن وسرعت
يا موقعيت نامناسب كشورشان از اعمال حاكميت كامل بر جامعه شان عاجزند، اندك نيست. كشورهاي درونگان و محصور
در خشكي از اين گونه اند. از نظر داخلي، حكومت در درون مرزهاي تالبيت شده خود حق استفاده انحصاري از ابزار زور را دارد.
3 .بُعد سياسي: از بعد سياسي، حكومت با مفهوم جديد ارائه دهنده يك شكل خاص از سازمان دهي سياسي است. بره
عبارت ديگر با اصطالح كشور، نظام سياسي مركز مدار به ذهن متبادر ميشود كه درون مرزهاي قانوني و بينالمللي خود
به سازمان دهي متمركز سرزمين و مردم ميپردازد. براي نيل به چنين هدفي، حكومت از اركان مهمي تشركيل ميشرود
كه مهم ترين آنها، نهاد مديريت يا قوه مجريه است كه عنوان دولت را دارد. دولت در واقع نماينده حكومت است كره بره
اداره روزمره كشور ميپردازد. نخسرت وزيرر و هي رت وزيرران در كشرورهاي مشرروطه سرلطنتي و رئريس جمهروري در
كشورهاي جمهوري به عنوان دولت آن كشورها محسوب ميشوند. به اين ترتيب دولتها ساز و كارهاي كوتاه مدت برراي
تحرق بخشيدن به هدفهاي بلند مدت حكومت هستند