دانلود جزوه | دانلود جزوه
جزوه درس علوم قرانی ۳ دوره کارشناسی علوم قرآن و حدیث دانشگاه پیام نور با فرمت pdf در ۱۳۸ صفحه
بخشی از متن فایل
مقدمه:
فهم و تفسير كلام الهي نيازمند آگاهي به دانش هايي است كه بدون آنها اين امر مهم ميسر نمي گردد. از ديرباز
مفسران و قرآن پژوهان در صدد برآمدندعلوم و دانش هايي را كه چنين فهمي را امكان پذير مي سازد مورد
بررسي و كنكاش قرار دهند كه حاصل آن گاه در مقدمات كتب تفسيري وگاه در نگاشته هاي مستقلي با عنوان
” علوم قرآني ” شكل گرفت. بر اين اساس علوم قرآن مجموعه دانش هايي است كه در مورد قرآن است و
دانستن آنها به فهم بهترقرآن كريم كمك مي كند.
انديشمندان قرآني گاه دايره اين دانش ها را چنان گسترده بيان نموده اند كه حتي علوم ادبي شامل: علم لغت
،اشتقاق، صرف، نحو و علوم بلاغت را نيز در شمار دانش هاي مذكور آورده اند و يا از دانش هايي چون تاريخ و
قصص قرآن نيز در اين زمينه نام برده اند؛ اما در اين ميان برخي از دانش ها مانند: اسباب النزول، محكم و
متشابه، ناسخ ومسنوخ ، مكي ومدني، اعجاز قرآن و…..بيش از ساير مباحث مورد توجه در اين عرصه قرار گرفته
اند.
كتاب هايي كه در اين زمينه نگاشته شده اند شامل دو دسته: جامع و تك نگاري هستند. ازقديمي ترين وشايد
شناخته شده ترين منابع جامع مي توان البرهان في علوم القرآن زركشي، الاتقان في علوم القرآن سيوطي و
مناهل العرفان في علوم القرآن زرقاني را نام برد كه در اين منابع مباحث علوم قرآني در فصول مختلف و از
مقدمات تفسيري كه البته پس از آن به صورت مستقل عنوان علوم قرآني پيدا نموده است مي توان از البيان في
علوم القرآن آيه االله خويي نام برد. ساير تفاسير مانند التبيان شيخ طوسي، مجمع البيان طبرسي، الميزان علامه
طباطبايي تفسير صافي فيض كاشاني و…..نيز مشتمل بر مقدماتي در علوم قرآني است.
ازجمله موارد تك نگاري در علوم قرآن مي توان به اسباب النزول واحدي، ناسخ و منسوخ ابن حزم، اعجاز القران
باقلاني و…. اشاره نمود.
جزوه حاضر كه به عنوان منبع درسي علوم3 دوره كارشناسي علوم قرآن و حديث دانشگاه پيام نور تدوين شده
است مشتمل بر4 مبحث علوم قرآني است كه از منابع گوناگون گردآوري شده است:
1 -اسباب النزول/ برگرفته از جزوه درسي دكتر محمد كاظم شاكر
2 -آيات مكي ومدني/ نوع نهم كتاب البرهان في علوم القرآن از بدر الدين محمدبن بهادر زركشي
3 -محكم ومتشابه/ فصل سوم كتاب التمهيد آيه االله محمد هادي معرفت
4 -نسخ در قرآن/ مبحث نسخ از كتاب بيان در علوم و مسائل كلي قرآن ترجمه كتاب البيان آيه االله خويي