دانلود جزوه | دانلود جزوه
جزوه درس مبانی و فنون چاپ (فصل اول و دوم) با فرمت ورد -قابل ویرایش و پی دی اف
بخشی از متن فایل
کلیات فن چاپ
(قسمت دوم)
آشنایی با معیارهای حروف چینی
مقدمه
بیگانگی با فونت‌های فارسی در میان کاربران طراح، ریشه در مشکلات عمیق‌تری دارد که از آن جمله عدم آشنایی با حروف‌چینی به‌طور کلی است. تعداد و تنوع فونت‌های حروف‌چینی مناسب برای متن که امروزه در دسترس ما است تفاوت چندانی با فونت‌هایی که در دهه‌های چهل و پنجاه شمسی پس از رواج استفاده از ماشین‌های حروف‌چینی در مراکز اداری و قبل‌تر از آن سیستم‌های حروف‌چینی سربی در چاپخانه‌ها و بنگاه‌های ترجمه کتاب مورد استفاده قرار می‌گرفت، ندارد اما آن روزها با آشفتگی کمتری در ظاهر متن‌های حروف‌چینی شده در مقایسه با امروز مواجه بودیم. اول آن‌که گستردگی استفاده از حروف‌چینی مثل امروز نبود و نیز فرهنگ عمومی برای استفاده از ماشین برای حروف‌چینی غنی‌تر از امروز به نظر می‌رسید و در نتیجه توجه به آرایش و زیبایی متن نیز قابل‌لمس و درک بود. قبل از خریداری یک ماشین حروف‌چینی و یا هم زمان با آن، گذراندن دوره آموزش حروف‌چینی ضروری و لازم می‌نمود و حروف‌چینی معنایی بیش از تمرین یک مهارت دستی توسط ده انگشت دست داشت.
باری، امروز ما هستیم و جهان گسترده تبادل اطلاعات در عصر دیجیتال، اگرچه رابطه مردم با کتاب و کتاب خواندن هرگز به صمیمیت و کیفیت گذشته نیست، اما جایگزین‌های بی‌شماری از جنس نوشتار که بدنه اصلی یک کتاب را تشکیل می‌دهد در اندازه‌ها و کیفیات گوناگون در زندگی روزمره ما را به خود مشغول کرده است. حوزه و دامنه مصرف‌کنندگان حروف‌چینی امروز بسیار گسترده و نامحدود شده است.
استفاده از گوشی‌های تلفن همراه برای ارسال پیام نوشتاری، نامه‌های الکترونیک، تابلوهای الکترونیکی دیجیتال، تله‌تکست و غیره افزون بر کاربرهای قدیمی از قبیل (رسانه، کتاب، مجلات و… ما را به حروف‌چینی نزدیک‌تر کرده است بی آن‌که شناخت مختصر و مقدماتی درباره آن داشته باشیم و حتی لزوم آن را حس کنیم. اگرچه کمبود تنوع در فونت‌های حروف‌چینی فارسی هم اکنون از مهم‌ترین بحران‌های فونت فارسی است، فقدان آشنایی با حروف‌چینی و کاربرد مناسب فونت مشکل جدی‌تر و اساسی‌تری به نظر می‌رسد و لازم است به‌منظور استیلای فرهنگ نوشتاری زبان فارسی برای حل آن چاره‌اندیشی کنیم.
با دسترسی بیشتر طراحان به حروف‌چینی در قیاس با گذشته، متأسفانه شاهد خطاهای برجسته‌ای در حروف‌چینی و صفحه‌آرایی متن هستیم که دور از انتظار است. طراحان با دل‌مشغولی‌های طراحانِ در مسائل بصری، ذاتاً مایل به ایجاد تغییر آن هم فقط در فرم حروف و فونت عنوان‌ها هستند که در موارد بسیاری به دلیل عدم رعایت اصول خوانایی، مشکلات دیگری را سبب می‌شود. بحران فونت فارسی در حال حاضر فقط به حوزهٔ طراحی گرافیک مربوط نیست بلکه همه رسانه‌ها، نشریات، آگهی‌ها، مکاتبات روزمره اداری، کتاب یا جزوه‌های آموزشی و نمایشگرها را در بر می‌گیرد. بخشی از این بحران مربوط به دسترسی کاربران به فونت‌های گوناگونی است که اغلب از استاندارد مناسب طراحی فونت برخوردار نیستند و حتی با نام‌های مشابه در نرم‌افزارهای فارسی گوناگون، شباهتی به یکدیگر ندارند. در دسترس بودن فونت‌های متن و غیراستاندارد به این مشکل دامن زده است.