جزوه نگرشی جامع بر مدیریت استراتژیک
جزوه نگرشی جامع بر مدیریت استراتژیک دکتر علی احمدی در قالب word – ورد با قابلیت ویرایش
بخشی از متن فایل
فهرست فصول جزوه نگرشی جامع بر مدیریت استراتژیک دکتر علی احمدی:
فصل اول: تاریخچه و سیر تحول برنامه ریزی
فصل دوم: استراتژی و انواع آن
فصل سوم: پارادایم ها و مکاتب شکل گیری استراتژی و برنامه ریزی استراتژیک
فصل چهارم: دیدگاهها و رویکردهای حاکم بر شکل گیری استراتژی و تدوین برنامه
فصل پنجم: مروری برفرایندهای برنامه ریزی و مدیریت استراتژیک
فصل ششم: فرایندهای عمومی برنامه ریزی استراتژیک (پارادیم پیش تدبیری)
فصل هفتم: تکنیکهای فرموله کردن استراتژی و تشخیص ماهیت استراتژی اصلی
فصل هشتم: مدلهای ترکیبی برنامه ریزی استراتژیک
فصل نهم: طراحی استراتژیها در سطح کلان
فصل دهم: تکنیکهای تدوین استراتژی های وظیفه ای
فصل یازدهم: خطوط راهنمایی شکل گیری استراتژی (پارادایم توصیفی )
فصل دوازدهم: پاره ای از روش های ایده پردازی و نوآوری برای خلق استراتژی
فصل هفتم کتاب نگرشي جامع بر مديريت استراتژيک
(تاليف: دکتر علي احمدي و همکاران، انتشارات: توليد دانش، تهيه کننده: فرشيد حسيني)
تکنیکهای فرموله کردن استراتژی و تشخیص ماهیت استراتژی اصلی
مطالب اين فصل به دو بخش تقسيم ميشود. در بخش اول فصل مفهوم دوره عمر سازمانها و استنتاجات آن در وضعيت سازمان و مديريت آن مورد بررسي قرار گرفته است. بخش دوم فصل نيز تعدادي از مدلها و تکنيکهاي تحليل سبد سرمايهگذاري شرکت که کاربرد زيادي در طراحي استراتژي سطح شرکت دارند، معرفي شده است. اين مدلها شامل مدلهاي زير است:
مدل BCG
مدل GE
مدل هوفر
مدل DPM
مدل ADL
مدل SPACE
مدل چرخه عمر سازمانها و کاربرد آن در برنامهریزی استراتژیک
یکی از مدلهای کاربردی در رابطه با تحلیل موقعیت سازمانها، روش تعیين دوره عمر سازمان است. طبق این مدل هر محصول، صنعت یا کسب و کاری دارای یک دوره عمر است. بدین معنی که در یک مقطعی از زمان متولد و معرفی میشود، رشد میکند، به مرحله بلوغ میرسد و سپس مرحله اشباع و نهایتاً پیری و زوال آن فرا میرسد. لذا پس از اینکه جایگاه هر سازمان مورد شناسایی قرار گرفت، باید به گونهای برنامهریزی نمود که همواره سازمانها در مرحله رشد و بلوغ خود باقی بمانند.
تئوری چرخه عمر در مواردی همچون محصولات، بازار، تکنولوژی و صنعت نیز کاربرد دارد و لذا از طریق تعیین جایگاه هر یک از عوامل فوق در طول منحنی میتوان تصویری واضح و دقیق نسبت به اقدامات و تمهیداتی که باید در آینده صورت گیرد، بدست آورد. لازم به ذکر است در شکلگیری هر یک از مراحل عمر سازمان عوامل متعددی از جمله ماموریت و رسالت سازمان، فنآوری، ساختار سازمانی، مالکیت سازمانی، وضعیت بازار و بسیاری موارد دیگر دخالت مستقیم خواهند داشت.
مراحل اصلی دوره عمر سازمان عبارتند از:
- تولد، توسعه و معرفی
- رشد
- بلوغ و اشباع
- پیری و زوال و سقوط
در منحنی دوره عمر سازمان هر چه فاصله دوره رشد و دوره بلوغ کوتاهتر باشد، نقش فعالیتهای تحقیق و توسعه (R&D) بیشتر میشود و در واقع در این سازمانها R&D از جایگاه بسیار ویژهای برخوردار میشود. و بالعکس هر چه فاصله دوره رشد و دوره بلوغ طولانیتر شود، نقش R&D در این صنایع کمتر میشود. صنعت فولاد از این دسته میباشد.
نکته دیگری که در مورد منحنی چرخه عمر قابل ذکر میباشد، کاربرد وسیع آن در صنایع با تکنولوژی بالا است. براساس منحنی چرخه عمر، اگر صنعتی دارای نرخ رشد بالایی باشد، امکان نفوذ در بازار آن صنعت افزایش یافته و میتوان سهم بازار را حتیالامکان افزایش داد، بدون اینکه تاثیری بر فروش رقبا کاهش یابد، چرا که بازار کاملاً اشباع شده است.
منحنی چرخه عمر سازمان دارای دو نقطه ضعف اساسی میباشد، اولاً مدت زمان دو مرحله در منحنی دوره عمر از صنعتی به صنعت دیگر فرق داشته و تشخیص اینکه صنعت در حال حاضر در چه مرحلهای است، بسیار مشکل است. مانند تفاوت در مدت زمان دو مرحله در منحنی دوره عمر دو صنعت کامپیوتر و فولاد. ثانیاً شرکتها از طریق نوآوری میتوانند شکل منحنی دوره عمر را تغییر دهند. بعبارت دیگر قبل از رسیدن به مرحلهی اشباع مرحله تولد و رشد دیگری آغاز نمایند، مانند شرکت اینتل.
مرحله تولد سازمان
در این مرحله افکار پراکنده شکل گرفته و جمع میگردد و سازمان نیاز به خلاقیت (E) فوقالعاده بالایی دارد و در واقع نقش E در PAEI بسیار مهم است، یعنی حالت paEi را خواهیم داشت که در آن A,I,P در درجه دوم اهمیت نسبت به E قرار میگیرد.
مرحله طفولیت و کودکی
در این مرحله سیستمهای سازمان نظیر بودجهبندی، پرسنلی و … شکل میگیرد تا بتواند خروجیهای سازمان را به حداکثر برسانند. در این مرحله، قدرت اجرایی در سازمان ضروری است تا سازمان بتواند تفکرات و ایدههای مرحله تولد را به اجرا در آورد.
مرحله رشد سریع
اگر ایدهها و نظرات ایجاد سازمان رشد کند، در آن صورت اختیار و تعیین ضوابط در مرحله رشد سریع، امکان رشد سیستم را فراهم میآورد. در این مرحله چون P در مرحله قبل تثبیت شده است، باید E را رشد دهیم تا ایده های جدید و خلاقیتها بوجود آمده و رشد نماید.
مرحله بلوغ
در اینجاست که مدیران حرفهای جدید با هدف بوجود آوردن و مسلح نمودن سازمان به سیستمهای جدید، میآیند تا بجای کمیت و تولید بیشتر موسسه، کیفیت مد نظر قرار گیرد تا سازمان به مرحله بعدی یعنی بلوغ برسد. لذا در این حالت امکان تغییر اهداف نیز مطرح میگردد. زیرا تغییر رهبری و مدیریت حرفه ای در جهت کیفیت بیشتر، ممکن است موسس را از سازمان خارج کند که در آن صورت از تفکر و خلاقیت موسسین سود نخواهیم برد که به آن عمل طلاق گفته میشود و موجب پیری زودرس در سازمان خواهد شد.
اگر مدیران حرفهای بنا به دلایلی نظیر عدم همکاری موسسین یا … نتواند به فعالیت در سازمان ادامه دهند و سازمان را ترک گویند، در آن صورت سازمان به رکود خواهد رسید که به آن ”عدم بر آورد سیستم“ میگوییم. یعنی در واقع سازماندهی به ضعف میگراید، لذا PAEi به PaEi تبدیل میشود.
مرحله تکامل
در این مرحله سیستم نهادی شده است و نظرات به طور نهادی اعمال میشود، زیرا در این مرحله سیستم وظیفه و ساختار سازمانی تثبیت شدهای دارد و بیشترین ارضاء محیطی در راستای نیازهای محیطی انجام میپذیرد و بازدهی سازمان قابل پیشبینی و کنترل است، بنابراین قابلیت رشد و سود در آن مقطع وجود دارد. از خصوصیات بارز دوره تکامل برابری مسئولیت و اختیار و همچنین برابری انعطافپذیری و کنترلپذیری در سازمان میباشد.
بهترین شرایط در عمر سازمانی، دوره تکامل یعنی حالت PAEI میباشد. به عبارت دیگر همه فاکتورها حداکثر هستند و نقش رهبری نیز قابلیت قوی شدن را از دست نداده است.
لذا بهترین شرایط آنست که سازمان در مرحله تکامل باقی بماند بنابراین بهترین دوره برنامهریزی استرتژیک در سازمانها، در دوران تکامل است تا ضمن بهرهوری بیشتر، حالت تکامل حفظ شود.